Een model van democratische open school - l'Arbre des Possibles (België)

De school l'Arbre des Possibles ("De Boom van Mogelijkheden") is een particuliere alternatieve school gevestigd in België, en werd opgericht in september 2018. Het biedt momenteel onderdak aan 30 kinderen van 3 tot 18 jaar oud. Het is een zogenaamde "giraffe democratische school ". Dit betekent dat beslissingen worden genomen onder gedeeld bestuur door de volwassenen en kinderen, en dat allen leren om geweldloze communicatie te gebruiken (vandaar de term "giraffe") Het onderwijsproject is gebaseerd op de volgende principes : "Vrij om te leren", verbondenheid met de natuur, groepering van meerdere leeftijden en generaties, welwillende en veilige omgeving, de rijkdom van de sociale, materiële en natuurlijke omgeving (kwaliteit van het team, de accommodatie, het bestuur en van het voedsel en de apotheek).

Iedereen is vrij om zijn tijd te gebruiken zoals hij wil en te volgen wat hem boeit. Het kind, ondergedompeld in een rijke en diverse omgeving, zal op natuurlijke wijze ontwikkelen wat nodig is om zich te ontwikkelen in de wereld waarin het leeft.

Het schoolgebouw is omgeven door een tuin met een groente- en kruidentuin, een speelhut, een zandspeeltuin, een kleine kreek, paden naar het bos, de velden en het dorp waar de kinderen wonen. De kinderen beschikken over veel ruimte en materiaal om hun creativiteit, beweging, studie, wetenschappelijke experimenten, observatie van de natuur, de bibliotheek, computers, houtbewerking, handwerken (mandenvlechten, leer,...) en nog veel meer te ontdekken.

"Goede relaties met zichzelf, de anderen en de natuur": dit is een van de basiswaarden van de Arbre. Buiten leren speelt een essentiële rol in onze school: er zijn twee "bosdagen" per week. De kinderen verblijven de hele dag in het bos, dicht bij een brandend vuur en zo nodig beschut, en doen verschillende activiteiten.

"Opvoeden", kinderen en jongeren "opvoeden", betekent hen ondersteunen in hun ontwikkeling en ontplooiing. Deze taak wordt al te vaak onvoldoende vervuld door het traditionele onderwijs met certificeringsexamens, stress, beperking van de vrijheid van kinderen, het te grote aantal leerlingen in de klas, uitputting van de leerkrachten, gebrek aan steun voor spontane nieuwsgierigheid, ... Met de ontwikkeling van het kind bedoelen we niet alleen zijn leren (theoretisch, praktisch, kennis van de wereld, ervaringen, ...), maar ook zijn welzijn, zijn psychologische en sociale ontwikkeling.

Het is door interactie dat de mens leert. Ontdekken. Ervaring. Naar buiten gaan. Klassiek onderwijs is meestal gericht op theoretische en intellectuele ontwikkeling, en meestal opgesloten in het gebouw van de school. Het is cruciaal dat de scholen van vandaag hun doelstellingen heroriënteren op de echte vaardigheden die de kinderen nodig hebben om in onze maatschappij te leven. In een welwillende en gediversifieerde omgeving, waar rijke interacties mogelijk zijn, verwerven zij de vaardigheden die zij hun hele leven nodig zullen hebben.